همانطور که بسیار از علاقهمندان میدانند رست قهوه به معنای برشته کاری یا بو دادن دانههای قهوه میباشد که در مقاله مربوط به ” روست قهوه ” به آن پرداخته شد؛ اما بعد از روست، مفهوم دیگری به نام روستر وجود دارد که در ادامه آن را به طور کامل شرح خواهیم داد.
منظور از روست قهوه
میوه گیاه قهوه بعد از اینکه زمان برداشت آن فرا میرسد رنگ قرمزی به خود میگیرد و اصطلاحا میرسد؛ پس از جمع آوری این میوه قرمز رنگ که شباهتی به میوه گیلاس دارد؛ دانه قهوه را از قسمت میوهای آن جدا میکنند. به طور کل هر میوه قهوه دارای یک یا دو دانه قهوه سبز رنگ میباشد. در حقیقت رنگ دانه قهوه بیش از اینکه فرایند روست بر روی آن انجام شود، سبز است که به آن دانه خام نیز گفته میشود.
برای اینکه بتوان نوشیدنیهایی دلپذیر با استفاده از دانه قهوه تهیه کرد لازم است تا آن را روست کرد. برای روست کردن، دانههای قهوه را در معرض حرارت بالایی قرار میدهند، در نتیجه رنگ آنها از سبز به رنگهای تیرهتری همچون قهوهای تبدیل میشود. علاوه بر تغییر رنگ، مزه قهوه روست شده با قهوه سبز نیز تفاوت زیادی دارد؛ این تفاوت تا جایی پیش میرود که امروزه بسیاری از افراد از قهوه سبز برای لاغری استفاده میکنند.
تاریخچه روست قهوه به زمانی باز میگردد که بسیاری از مردم از میوه قهوه استفاده میکردند و دانه آن را دور میریختند. در این میان به صورت اتفاقی وقتی بعضی از افراد دانه قهوه را به درون آتش ریختند متوجه شدند که طعم قهوهای که برشته میشود بسیار متفاوت است و از آن زمان به بعد روست قهوه تبدیل به عضوی جدا ناپذیر از صنعت قهوه شد. لازم به ذکر است که در حال حاضر روست قهوه یکی از عوامل تاثیر گذار بر طعم و عطر قهوه محسوب میشود.
روستر قهوه چیست
روستر قهوه میتواند دو معنا داشته باشد که در ادامه هر دوی آنها را مورد بررسی قرار میدهیم. در یک معنا، به وسیلهای که روست قهوه با استفاده از آن انجام میشود، روستر میگویند. البته نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که روستر قهوه میتواند ظرف چدنی کوچکی در آشپزخانه باشد یا یک وسیله صنعتی بزرگ که میتواند حجم بالایی از قهوه را به صورت همزمان روست کند. در معنای دوم به شخصی که روست قهوه را انجام میدهند نیز روستر قهوه میگویند.
ویژگیهای روستر قهوه
روسترهای صنعتی به دلیل اینکه برای روست کردن حجم بالایی از دانه قهوه مورد استفاده قرار میگیرند باید ویژگیهایی داشته باشند تا کیفیت دانه قهوه حفظ شود. یکی از ویژگیهای کلیدی هر روستر قهوه این است که بتواند دمایی بین 190 تا 280 درجه سانتی گراد را فراهم کند و میزان حرارت آن قابل تنظیم باشد چراکه دانه قهوه در درجات مختلفی از جمله روست روشن، روست متوسط، روست متوسط-تیره، روست تیره طبقه بندی میشود.
فرایند برشته کردن دانههای قهوه با دود بسیار زیادی همراه است بنابراین یک روستر خوب باید سیستمی برای تهویه هوا و سیستمی تحت عنوان دود سوز داشته باشد. از طرفی دیگر یک روستر صنعتی باید فضای مناسبی برای هم زدن و جا به جا کردن دانههای قهوه داشته باشد چراکه در زمان روست ، دانههای قهوه باید به طور مداوم جا به جا شوند تا برشتهکاری آنها به صورت یکنواخت انجام شود.
علاوه بر این موارد ویژگی دیگری که یک روستر صنعتی باید داشته باشد این است که از پخش شدن سبوسهای دانه قهوه در هوا جلوگیری کند و مکانیزم آن به صورت یکپارچه و هماهنگ کار روست را انجام دهد.
اجزای روستر قهوه
روسترهای قهوه توسط کمپانیهای مختلفی تولید میشوند و هر کدام از آنها دارای اجزایی هستند که ممکن است با روستر دیگری متفاوت باشد؛ تفاوت در اجزا میتواند در نحوه عملکرد هر روستر هم تاثیر گذار باشد و این تفاوت عملکرد نیز در قیمت آن نیز اثر میگذارد؛ در ادامه اما اجزای اصلی روستر قهوه را که در اغلب آنها مشترک هستند را مورد بررسی قرار میدهیم.
مشعل حرارتی
وزن این قطعه از روستر معمولا تا 30 کیلوگرم هم میباشد؛ مشعل حرارتی از یک لوله تشکیل شده است که روی آن سوراخهای زیادی وجود دارد. حرارت با فشار زیادی از این سوراخ به سمت دانههای قهوه تابیده میشود و این موضوع باعث برشته شدن دانههای قهوه میشود. لازم به ذکر است که علاوه بر مشعل حرارتی، تکنولوژیای به نام Bunsen نیز در دستگاههای روست قهوه به کار رفته است که برای حرارت دهی به دانههای قهوه مورد استفاده قرار میگیرند.
اگزوز روستر
همانطور که پیشتر بیان شد فرایند برشته کردن دانههای قهوه با دود بسیار زیادی همراه است و اگر دانههای قهوه در معرض این دود قرار گیرند طعم اصلی خود را از دست میدهند و مزه دودی به خود میگیرند. به همین منظور باید مکانیزمی وجود داشته باشد که دود حاصل از روست را به محیطی بیرون از محفظه دانههای قهوه انتقال دهد. لازم به ذکر است که دانههای قهوه دارای سبوس هستند و این سبوس نیز با استفاده از اگزوز از دانههای روست شده، جدا خواهد شد.
سیلندر
سیلندر محفظهای است که دانه قهوه به درون آن ریخته میشود. سیلندرهای روستر قهوه در دو نوع طراحی میشوند؛ در نوع اول سیلندر دارای سوراخهایی است که باعث میشود حرارت به صورت مستقیم به دانههای قهوه برخورد کند و در نوع دوم سیلندر سوراخی ندارد و تنها با گرم شدن بدنه و هوای درون سیلندر، دانههای قهوه برشته میشوند؛ همچنین توجه داشته باشید که سیلندرهای قهوه معمولا از جنس چدن هستند.
جمع بندی
در این مقاله سعی شد تا مکانیزم روستر قهوه به طور کامل بررسی شود و یک توضیح جامع به منظور راهنمایی خرید آن داده شود. اگر قصد خرید روستر را دارید ابتدا بودجه خود را تعیین نمائید و در ادامه اولویتها و انتظاراتی که میخواهید روستر برآورده کند را عنوان کنید.